Przegląd FILMOTEKI MAŁOPOLSKIEJ 2021/2022

26 września (poniedziałek) 2022, godz. 18:20
zestaw filmów I: NIOSĄC ŚWIADECTWO

Do czego zostaliśmy stworzeni? Twórcy prezentowanych filmów ukazują wielorakość powołań i dowodzą, że wszystko co niesie wsparcie bliźniemu – duchowo czy cieleśnie, wykonywane z sercem, może zostać naszą życiową misją.

SOLIDARNI W POMOCY
2021, 44’, reż. Ewa Święs-Kucybał, zwiastun >>

Film prezentuje jak współcześnie funkcjonuje krakowskie hospicjum, którego powstanie zainicjowało założone ponad 40 lat temu Towarzystwo Przyjaciół Chorych im. św. Łazarza. Jest to opowieść o pierwszych, tak daleko posuniętych działaniach na rzecz hospicyjnego działania, które nie tylko przynosi ulgę potrzebującym, ale także zwiększa świadomość społeczną o często marginalizowanych i samotnych cierpiących. W filmie przywołany jest również do tej pory przemilczany udział krakowskich środowisk „Solidarności”, ale co najważniejsze, oddaje głos tym, którzy w hospicjum szukają ukojenia i wsparcia bliźniego.

WYMALUJ OBRAZ
2021, 56’, reż. Bogusława Stanowska-Cichoń, zwiastun >>

Jest to historia słynnego obrazu Jezusa Miłosiernego. O jego powstaniu i roli jaką odegrał oraz współczesnym znaczeniu usłyszymy od osób duchownych, które swoje życie związały z Sanktuarium Miłosierdzia w Łagiewnikach, gdzie swoje miejsce zajmuje w tej chwili niezwykły obraz. W relacji dokumentalnej zaprezentowane jest współczesne oblicze sanktuarium. Natomiast w onirycznej rekonstrukcji z udziałem aktorów, twórczyni przedstawia, jak zaczęła się historia świętego obrazu. Film powstał z okazji 20. rocznicy ostatniej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski.

27 września (wtorek) 2022, godz. 18:20
zestaw filmów II: ZBUNTOWANY KRAKÓW
kup bilet na zestaw filmów >

Trzy obrazy zrealizowane przez doświadczonych twórców filmowych, którzy w pozornie dobrze już poznanej historii krakowskiej „Solidarności” początku lat 80., wciąż znajdują wątki, wydarzenia i postacie, które zasługują na wydobycie z mroków niepamięci. I są to opowieści przede wszystkim o oporze – niezłomnym, cichym, zapomnianym.

ZAPOMNIANY STRAJK W TVP KRAKÓW
2021, 43’, reż. Piotr Augustynek, zwiastun >>

Film w opowieściach zbiorowego bohatera ukazuje mało znany fakt strajku pracowników krakowskiego oddziału Telewizji Polskiej. Bohaterowie, niezwykle barwni weterani świata mediów, opowiadają jak w gorącym okresie 1981-1983 przyłączyli się do działań strajkowych, co w przypadku telewizji uchodzącej wówczas za bezwzględnie lojalną wobec zakłamanego ustroju PRL-owskiego, jest ewenementem na skalę międzynarodową. Film jest niejako autobiograficzną relacją z marcowego wydarzenia 1981 roku, gdyż sami twórcy byli uczestnikami tych zdarzeń.

ODWET
2021, 29’, reż. Krzysztof Ridan, zwiastun >>

Krzysztof Ridan z kamerą w ręku od lat eksploruje Nową Hutę, ukazując ją w kontekstach społecznych, politycznych, kulturowych. Najcenniejsze są te opowieści, które wydobywa na światło dzienne. Tak było z akcją „odwetową” po tragicznej śmierci Ryszarda Smagura, zamordowanego w trakcie manifestacji solidarnościowej 1 maja 1983 roku. Jego najbliżsi przyjaciele zorganizowali akcję rozbrojenia funkcjonariuszy NOMO (Nieetatowy Odział Milicji Obywatelskiej). Nie był to jednak akt krwawej zemsty, ale przez postawę „odwetowców” pokazujący, że wstrzymanie się od krzywdzenia wymaga siły i odwagi. Akcja ta wywołała serię działań władz. Wśród uczestników był niedawno zmarły Kazimierz Kubrak – niezwykła postać z Nowej Huty, która jest jednym narratorów opowieści o „Odwecie”.

GRUDNIOWA NOC
2021, 49’, reż. Krzysztof Maćkowski, zwiastun >>

Krzysztof Maćkowski w swoim filmie przygląda się Nowej Hucie w momencie wprowadzenia stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 roku. Ta dzielnica była areną wielu zjawisk i postaw społecznych w tamtym czasie, które zostały w różnych formach obszernie opisane. Twórca stara się jednak dotrzeć do tego, co w wyniku splotu różnych okoliczności zostało pominięte. Autor skupia się przede wszystkim na przedstawieniu kobiet związanych z zaangażowanymi opozycjonistami. Z filmu wyłaniają się sylwetki osób, które nie tylko angażowały się w działania opozycyjne, ale również musiały bronić normalności dnia codziennego - z wychowaniem dzieci  i zdobywaniem żywności na czele. Te ciche bohaterki reprezentują głównie Krystyna Nowak i Janina Handzlik.

29 września (czwartek) 2022, godz. 18:00
zestaw filmów III: OCALENI
kup bilet na zestaw filmów >

Filmowe opowieści o niezwykłych i tragicznych losach ludzi, którzy przetrwali dramat wojny, chociaż stanęli przed jej najmroczniejszym obliczem. Współcześnie toczona jest walka o ocalenie pamięci o tych wydarzeniach, w której udział biorą również twórcy filmowi. 

KRWAWA WIGILIA
2021, 26’, reż. Paweł Augustyn, zwiastun >>

Intensywna w przekazie i formie opowieść o brutalnej pacyfikacji leżącej w Małopolsce wsi Ochotnica Dolna, kiedy to odziały niemieckiego okupanta wymordowały ponad 50 osób oraz w znacznej części spaliły wioskę. Rozegrało się to 23 grudnia 1944 roku w dzień Wigilii Bożego Narodzenia, stąd nazwa tego wstrząsającego, chociaż mało znanego wydarzenia, które w społeczności lokalnej wciąż pozostaje żywe. Reżyser Paweł Augustyn wraz z Anetą Wolańską ze Stowarzyszenia Promocji Tradycji i Kultury Ludowej KIYRPECKI docierają do ostatnich świadków masakry. Za pomocą ruchomych obrazów stworzonych przez artystę Przemysława Widła, reżyser rekonstruuje przebieg zdarzeń tamtej fatalnej nocy.

NAM NIE WOLNO BYŁO PŁAKAĆ
2021, 35’, reż. Paulina Ibek, zwiastun >>

Poruszająca opowieść Lidii Maksymowicz jest również opowieścią o przemilczanym, tragicznym dziedzictwie obozowych dzieci. Bohaterka urodziła się w trakcie okupacji i trafiła do obozu Auschwitz Birkenau, który udaje jej się przetrwać. Zostaje rozdzielona z najbliższymi i odnajduje dom w rodzinie adopcyjnej. Z biegiem lat odkrywa prawdę o swoim pochodzeniu i poznaje losy utraconej rodziny. Obarczona straszliwym brzemieniem, przeżywa kolejne dekady życia, na nowo ucząc się kochać po doświadczeniu traumy. To opowieść o przetrwaniu i ciągłym poznawaniu swoich uczuć, które nigdy się nie kończy.

30 września (piątek) 2022, godz. 17:30
zestaw filmów IV: KROPLA DRĄŻY SKAŁĘ

Dwa obrazy ukazujące pracę u podstaw ludzi o niezwykłej wrażliwości. Dzięki intuicji, a także wytrwałości i poświęceniu zapewnili oni przetrwanie kulturowemu i artystycznemu dziedzictwu swojego regionu.

KSIĘDZA NITKI KRONIKA EKSPOZYCJI PASZYŃSKIEGO TALENTU 
2021, 35’, reż. Jacek Kurzeja, Joanna Hołda, zwiastun >>

Joanna Hołda oraz Jacek Kurzeja kolejny raz ukazują niezwykłą postać, która przez swoje działanie lokalne, zyskała znaczenie o charakterze globalnym. Chociaż nie tyle zdobył je sam tytułowy bohater, co konsekwencje decyzji podjętej na pewnym etapie swojej działalności. Ksiądz Edward Nitka przez wiele lat sprawowania probostwa  w Paszynie gromadził i chronił przed zniszczeniem dorobek twórców ludowych. Wrażliwość na osiągnięcia często lekceważonych artystów ludowych oraz współpraca ze znakomitymi znawcami tej kultury zaowocowały niezwykłymi, znanymi na całym świecie zbiorami rzeźb ludowych. W fenomen paszyńskiego talentu wprowadzają widzów kunsztownie zrealizowane zdjęcia, a ciężar opowieści w znacznej mierze przyjmuje na siebie Antoni Kroh – etnograf i badacz, a także wieloletni współpracownik księdza Nitki.

W NAS WZÓR, MUSI POWSTAĆ
2021, 40’, reż. Inka Bogucka, zwiastun >>

Film jest poświęcony Józefinie Mice, która poza swoją ukochaną Orawą nie jest postacią szerzej znaną. Wraz z mężem Emilem dbała o kulturę Orawy oraz o lokalną społeczność, organizując życie kulturalne, oświatowe i muzyczne. Wspólnie rozwijali również medyczne zaplecze regionu. Ich wielka praca społeczna została przerwana przez II Wojnę Światową i tragiczną śmierć. Za swoją działalność patriotyczną wymierzoną w okupanta zostali zatrzymani, poddani torturom oraz straceni. Twórczyni filmu sięga po różne sposoby ukazywania tych postaci – stosuje rekonstrukcję historyczną, ale również pokazuje współczesne oblicze Orawy, a w szczególności jej mieszkańców, którzy niezwykle licznie i z dużym zaangażowaniem uczestniczyli w powstawaniu filmu.

1 października (sobota), godz. 17:30

NIESPOKOJNY DUCH JÓZEFA PITONIA
2021, 46’, reż. Aleksandra Klawa, zwiastun >>

Józef Pitoń to wybitna postać Podhala. Znakomity gawędziarz, tancerz, nestor podhalańskich regionalistów. Przewodnik, ratownik górski, instruktor narciarstwa… Lista jego ról jest długa i świadczy o nieprzebranej energii oraz woli działania tego blisko 90-letniego mężczyzny. Aleksandra Klawa w swoim filmie ukazała oblicza tej postaci, odkrywając również jego niezwykłą więź i miłość do gór. To one bowiem spajają wszystkie jego życiowe role. Są w centrum jego działań i nie pozwalają mu usiedzieć na miejscu. Duch Józefa Pitonia jest jednocześnie niespokojny, dobrotliwy i opiekuńczy, a swoją troską szczególnie otacza podhalańskie dziedzictwo. Aleksandra Klawa zrealizowała filmowy portret niezwykłego człowieka, ale również zajmujący dokument wpisujący się w tradycję filmu górskiego.

2 października (niedziela), godz. 15:15
zestaw filmów V: WIELU MAKSYMILIANÓW

Maksymilian Maria Kolbe to postać wbrew pozorom wciąż niepoznana i zaskakująca. Kolejne próby filmowego opowiedzenia o jego życiu, czy to w formie dokumentu, kina drogi, czy animowanej formy dla najmłodszych, dowodzą wielowymiarowości tego świętego, a także olbrzymiego znaczenia dziedzictwa, jakie po sobie zostawił.

W POSZUKIWANIU ŚWIĘTEGO MAKSYMILIANA
2021, 25’, reż. Gabriela Mruszczak, zwiastun >>

Maksymilian Maria Kolbe. Jedna z najbardziej znanych osób świata chrześcijańskiego XX wieku. Zakonnik znany ze swego heroizmu, który objawił się w wielkiej miłości do współwięźnia. Dobrowolnie wybierając śmierć głodową, oddał za niego życie. Męczennik wyniesiony na ołtarze, a także wizjoner i społecznik. Jednak ta postać skrywa znacznie więcej. Gabriela Mruszczak z kamerą w ręce rusza śladami świętego Maksymiliana  i spotyka ludzi, o których nie przeczytamy w encyklopedii, ale których życie silnie naznaczone było spotkaniem z tak słynnym dzisiaj franciszkaninem.

SZALONY MAKS
2021, 10’51’’, reż. Marek Burda, zwiastun >>

Maksymilian Maria Kolbe to jedna z najbardziej rozpoznawanych osób w Polsce, które zostały wyniesione na ołtarze. Od dziecka słyszymy o jego wielkim poświęceniu dla bliźniego, które było bezgraniczne i tragicznie dokonało się w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Znacznie mniej mówi się jednak o tym, jak nowoczesnym był człowiekiem, wizjonerem z głową pełną pomysłów i umiejętnością wykorzystywania technologii w dobrym celu. Film ukazuje właśnie takie mniej znane oblicze Świętego Maksymiliana – osoby z otwartą głową oraz niezwykle uduchowionego przewodnika. Młodzi bohaterowie odkrywają postać Szalonego Maksa za pomocą nowoczesnej techniki i nowych mediów.

6 października (czwartek), godz. 18:00
kup bilet >

FOR HEROES
2021, 45’, reż. Paulina Ibek, zwiastun >>

Każdy ma swoją historię. Każdy z nich zaliczył upadek. Znają smak porażki. Ale to, co ich napędza to apetyt na zwycięstwo i wiara w samych siebie. Tacy są For Heroes. Drużyna koszykarzy, którzy poruszają się na wózkach. Członkowie zespołu konfrontacji z niepełnosprawnością doświadczali na różnych etapach życia. Jedni dorastali z dysfunkcją, inni musieli się z nią zmierzyć już jako osoby dorosłe. Paulina Ibek pokazuje ich życie na boisku, ale również domową  codzienność, dowodząc, że walka ze słabościami filmowych bohaterów toczy się nieprzerwanie.