Niedźwiedź z Mordarki
W kolejnej naszej odsłonie zwyczajów kolędniczych prezentujemy również zoomorficzną postać - tym razem Niedźwiedzia.
W wielu regionach Polski wśród kolędników dawnej wsi można było znaleźć przebranego za Niedźwiedzia chłopca lub młodego mężczyznę, w kostiumie z pozszywanych sznurkiem słomianych warkoczy i w stosownej słomianej lub futrzanej masce. Niedźwiedziowi towarzyszyli muzykanci i podobne postacie kolędnicze jak w grupie z Turoniem (np. Cygan, Cyganka, Dziad, Dziadówka). Maszkary tego rodzaju, będące w rzeczywistości odległym echem pogańskich obrzędów agrarnych odprawianych w porze zimowego przesilenia słońca, wtopiły się w tradycyjną obrzędowość bożonarodzeniową, nadając jej jedyny w swoim rodzaju charakter. W pierwotnych wierzeniach upostaciowiona w nich siła i witalność miały w symboliczny sposób pobudzać wegetacyjne siły przyrody. Z czasem maszkary nabrały cech o charakterze ludycznym.
Niedźwiedź w grupie kolędniczej popisywał się podskokami, tańcem, ukłonami. Zaczepiał i łapał dziewczęta, przewracał na ziemię wyprawiając najróżniejsze harce łącznie z imitowaniem ruchów kopulacyjnych, które miały w przyszłości zapewnić kobiecą płodność. Postaci Niedźwiedzia na dawnej wsi wyczekiwano i jego wizytę traktowano jako zwiastun pomyślności, urodzaju, obfitości plonów oraz najważniejszej wówczas zdolności rozrodczej żeńskiej części rodziny.
Niedźwiedź w grupie kolędniczej popisywał się podskokami, tańcem, ukłonami. Zaczepiał i łapał dziewczęta, przewracał na ziemię wyprawiając najróżniejsze harce łącznie z imitowaniem ruchów kopulacyjnych, które miały w przyszłości zapewnić kobiecą płodność. Postaci Niedźwiedzia na dawnej wsi wyczekiwano i jego wizytę traktowano jako zwiastun pomyślności, urodzaju, obfitości plonów oraz najważniejszej wówczas zdolności rozrodczej żeńskiej części rodziny.
Dziś Niedźwiedzia rzadko można spotkać wśród postaci kolędniczych, a jego rosła postura oraz oryginalny wygląd zapewne niejednego by zaskoczył. Zapraszamy zatem na wyjątkowe spotkanie z Niedźwiedziem z Mordarki.