Dydona i Eneasz
8 listopada 2025, godz. 18:00
sala im. Lucjana Lipińskiego, MCK SOKÓŁ
Wydarzenie to, wpisuje się w szereg istotnych jubileuszy: 733. rocznicę lokacji miasta Nowego Sącza, 350. rocznicę śmierci Henry'ego Purcella, 40. rocznicę zainicjowania przez Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ Międzynarodowego Konkursu Sztuki Wokalnej im. Ady Sari a także 35. rocznicę utworzenia Zespołu Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”.
W roli Czarownicy wystąpi Małgorzata Walewska – wybitna mezzosopranistka, a zarazem obecna Dyrektor Artystyczna Konkursu im. Ady Sari. Towarzyszyć jej będą laureaci i uczestnicy poprzednich edycji tego prestiżowego wydarzenia, tworząc zespół solistów, który połączy doświadczenie i młodzieńczą pasję w interpretacji jednego z najważniejszych dzieł angielskiej opery barokowej.
Koncert będzie szczególną okazją do uczczenia czterech znaczących rocznic, a zarazem do spotkania z kunsztem wokalnym artystów, dla których muzyka Purcella stanowi źródło nieustającej inspiracji.
Wykonawcy:
Etīna Emīlija Saulīte – Dydona
David Roy – Eneasz
Sylwia Olszyńska – Belinda
Małgorzata Walewska – Czarownica
Sonia Dettlaff – Pierwsza Wiedźma
Elwira Janasik – Druga Wiedźma
Justyna Bluj – Druga Dama
Artur Plinta – Spirit
Łukasz Nowak – Żeglarz
Adam Banaszak – dyrygent
Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”.
Anna Szostak-Myrczek – przygotowanie chóru
Arte dei Suonatori:
I skrzypce - Aureliusz Goliński - przygotowania orkiestry, Katarzyna Olszewska, Łukasz Strzelczyk
II skrzypce - Ewa Golińska, Marcin Tarnawski, Debora Kramarek
altówki - Anna Wieczorek, Ewa Pilarska-Banaszak
viola da gamba - Anna Bator
basse de violon - Petr Hamouz
klawesyny - Dagmara Tyrcha, Adam Jastrzębski
Karol Szafraniec – prowadzenie i audiodeskrypcja napisów
Dorota Sawka – napisy w języku polskim
Wizualizacje: Grzegorz Skórczewski EMCN, Natasza Suska
PROGRAM
Henry Purcell - Suite
Curtain tune from “Timon of Athens”
Overture to “Abdelazer”
Rondeau from “Abdelazer”
Minuet. Slow air from “The Double Dealer”
Chacone from ”The Gordian Knot unty'd”
Henry Purcell - DYDONA I ENEASZ
Overture
Act I
1. Solo and Chorus: Shake the Cloud
2. Song: Ah! Belinda (Dydona)
3. Recitative: Grief Increases (Belinda)
4. Chorus: When Monarchs Unite
5. Recitative: Whence Could so Much Virtue Spring (Belinda, Dydona)
6. Duet and Chorus: Fear No Danger (Belinda, Druga Dama)
7. Recitative: See Your Royal Guest (Belinda, Dydona, Eneasz)
8. Chorus: Cupid Only
9. Recitative: If Not for Minen (Eneasz)
10. Air: Persue Thy Conquest (Belinda)
11. Chorus: To the Hills and the Vales
12: The Triumphing Dance
Act II
13. Prelude for the Witches
14. Recitative: Wayward sisters (Czarownica, Pierwsza Wiedźma)
15. Chorus: Harm's Our Delight
16. Recitative: The Queen of Carthage (Czarownica)
17. Chorus: Ho! Ho! Ho!
18. Recitative: Ruin'd Ere the Set of Sun (Pierwsza Wiedźma, Druga Wiedźma, Czarownica)
19. Chorus: Ho! Ho! Ho!
20. Duet: But, Ere we This Perform (Pierwsza Wiedźma, Druga Wiedźma)
21. Chorus: In Our Deep Vaulted Cell
22. Echo Dance of Furies
- przerwa -
Hornpipe from “The Married Beau”
Slow air from “The Married Beau”
23. Ritornelle
24. Song and Chorus: Thanks to These Lonesome Vales (Belinda)
25. Song: Oft She Visits (Druga Dama)
26. Recitative: Behold, Upon My Bended Spear (Eneasz)
27. Song and Chorus: Haste to Town
28. Recitative: Stay, Prince (Spirit, Eneasz)
Act III
Air from “Abdelazer”
Gig from “Abdelazer”
29. Prelude, Song and Chorus: Come Away, Fellow Sailors (Żeglarz)
30. The Sailors' Dance
31a. Recitative: See the Flags (Czarownica, Pierwsza Wiedźma, Druga Wiedźma)
31b. Song: Our Next Motion Must Be to Storm (Czarownica)
32. Chorus: Destruction's Our Delight
33. The Witches' Dance
34. Recitative: Your Counsel (Dydona, Belinda, Eneasz)
35. Recitative: But Death, Alas! (Dydona)
36. Chorus: Great Minds
37. Recitative: Thy Hand, Belinda (Dydona)
38. Song: When I am Laid in Earth (Lament Dydony)
39. With Drooping Wings
O ŚMIERCI Z MIŁOŚCI
Są utwory, w przypadku których sukces wykonania mierzyć można tym, jak długa cisza zapadnie na widowni po ostatnim dźwięku, nim zabrzmią pierwsze oklaski. Oto krystalicznie czysta opowieść o miłości, jej przeczuciu i spełnieniu, sile przeznaczenia, nieuchronnym losie, okrutnych czarach odbierających nam szczęście, wreszcie: niespełnieniu i śmierci. Czy trzydziestoletni kompozytor pisząc najpewniej (bo o okolicznościach prawykonania wciąż wiemy niewiele) w 1689 dzieło przeznaczone na potrzeby amatorskiego wykonania w szkole dla dziewcząt w Chelsea mógł przeczuwać oddech nieśmiertelności? Czy zdawał sobie sprawę, że stworzył arcydzieło, jeden z najpiękniejszych utworów w dziejach gatunku? Gdy chór opłakuje Dydonę słowami keep here your watch and never part (trzymajcie straż i na zawsze czuwajcie) czas zatrzymuje się na zawsze i spotykamy się z wiecznością.
Dlaczego Dydona umarła? Będzie zapowiedzią Izoldy, która umrze z miłości bez mała dwieście lat później w operze Wagnera. Wystarczyło tylko, by Eneasz pomyślał, że może ją porzucić, a życie dla niej się już skończyło. Jeśli możesz wyobrazić sobie życie beze mnie, to kres naszej miłości, ale i mojego istnienia! Oto na wskroś romantyczna wizja miłości, ale też dumy w obliczu przeznaczenia. Ach, igraszką losu jest przecież nasze życie!
Cała historia dzieje się w ciągu zaledwie pięćdziesięciu minut dzieła. Każdy z solistów ma więc do zaśpiewania realnie epizod, ale każdy z tych epizodów może stać się muzyczną i teatralną kreacją. Niezapomnianą! Pewnie dlatego z „Dydoną i Eneaszem” Henry’ego Purcella niezmiennie mierzą się najwybitniejsi soliści, chóry, orkiestry i dyrygenci. Niewiele dzieł było częściej nagrywanych, tak jakby każdy z tych wielkich artystów chciał opowiedzieć tę historię po swojemu. Znaleźć wynik równania łączącego niesłychaną, anglosaską elegancję siedemnastowiecznej muzyki z opowieścią, która sprawia, że nie sposób wstrzymać łzy przy jej zakończeniu.
Sekwencja finałowa rozpoczyna się pożegnaniem (kłótnią) pary kochanków i wstrząsającym, dumnym away, away. Po tych słowach Dydona nie chce już świata… w słynnym lamencie woła remember me, but ah! forget my fate (pamiętaj o mnie, zapomnij o moim losie). Tutaj teatr i muzyka i kruchość ludzkiego losu stopione są ze sobą w najbardziej poruszający sposób. Najprostszymi środkami kompozytorskimi – bas ground nad którym rozpięta jest melodia solistki – kompozytor osiąga efekt, dla którego inni bezskutecznie potrzebują setek wykonawców, decybeli i nut.
Robert Frost zanotował, że szczęście nadrabia krótkość trwania wysokością wzlotu. Nie ma bardziej jesiennego utworu niż „Dydona i Eneasz”. Oto piękno, które rodzi się z mistrzowskiej prostoty. O tym, by go nie uronić będę myślał podnosząc batutę i rozpoczynając wykonanie dzieła, którego prowadzenie jest przywilejem. „Dydona i Eneasz” Purcella znajduje bowiem jakąś drogę wprost do najbardziej intymnych uczuć i tęsknot każdego z nas.
ETĪNA EMILĪJA SAULĪTE – sopran
Łotewska śpiewaczka to laureatka międzynarodowych konkursów wokalnych, m.in.: Nagrody specjalnej na Międzynarodowym Konkursie Hans Gabor (Belvedere), I nagrody na Konkursie Ineses Galantes (Talanti) I nagrody na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym Vox Iuventae (Ryga) oraz II nagrody podczas XXI Międzynarodowego Konkursu Sztuki Wokalnej im. Ady Sari w Nowym Sączu (2025).
W 2024 roku zaśpiewała partię sopranową w „Stabat Mater” Pergolesiego z Orkiestrą Kameralną Emīla Dārziņa oraz wystąpiła w koncercie galowym otwierającym sezon 2024/25 Łotewskiej Opery Narodowej z Łotewską Orkiestrą Symfoniczną Opery i Baletu. Zadebiutowała wiosną tego roku rolą Liù w operze „Turandot” Pucciniego w Łotewskiej Narodowej Operze i ponownie wcieli się w tę rolę w styczniu 2026. Występowała również z Orkiestrą Opery Krakowskiej, pod batutą takich dyrygentów jak Marta Kluczyńska i Mārtiņš Ozoliņš.
DAVID ROY – baryton
Od 2022 roku współpracuje z Polską Operą Królewską w Warszawie, gdzie kreuje partie Figara w „Il barbiere di Siviglia” oraz Taddea w „L'Italiana in Algeri” Rossiniego. Występował na scenie Opery Nova w Bydgoszczy, m.in. jako Miecznik w „Strasznym dworze” Moniuszki, Belcore w „L'elisir d'amore” Donizettiego czy Hrabia Almaviva w „Le nozze di Figaro” Mozarta. Brał udział w Rossini Opera Festival w Pesaro, gdzie śpiewał jako Don Alvaro w „Il viaggio a Reims” Rossiniego, a w USA zadebiutował w ramach Savannah Voice Festival jako Masetto w „Don Giovannim” Mozarta.
SYLWIA OLSZYŃSKA – sopran liryczny z koloraturą
W 2017 roku zadebiutowała w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie jako Pamina w „Czarodziejskim flecie”, a rok później zaśpiewała rolę Mimi w „Cyganerii” podczas Immling Festspiele (Niemcy). Wystąpiła jako Sophie w premierowej produkcji „Werthera” Masseneta. Obecnie śpiewa także w produkcjach Warszawskiej Opery Kameralnej: „Dydonie i Eneaszu” Purcella oraz „Idomeneo, re di Creta” Mozarta. Artystka ma na swoim koncie prawykonania dzieł współczesnych kompozytorów, t.j. „The Lovers’ Garden” Johna Sarkissiana, „Farewell Dream Garden” Dosi McKay, „Strumenti della Passione” Jarka Kordaczuka czy Pieśń „Gdy…” Eugeniusza Knapika. Zajmuje się również wykonawstwem muzyki kameralnej, z recitalami pieśni wystąpiła m.in. w Filharmonii Budapesztańskiej, w Sali Lustrzanej Opery Lwowskiej, czy w Pałacu Książęcym w Żaganiu.
MAŁGORZATA WALEWSKA – mezzosopran dramatyczny
SONIA DETTLAFF – sopran
Zadebiutowała rolą tytułową w operze „Dydona i Eneasz” Purcella pod batutą Paula Esswooda w Teatrze Wielkim w Poznaniu. Potem zaprezentowała kreację Paminy w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej oraz w Polskiej Operze Królewskiej i Deutsche Oper am Rhein w Düsseldorfie. Można ją było także usłyszeć w roli: Leśnej Nimfy w „Rusałce” Dvořáka w Národním Divadle w Brnie, Fiordiligi w „Così fan tutte”, Ilii w „Idomeneo” Mozarta, Mimì i Musetty w „Cyganerii” Pucciniego oraz Anusi w „Wolnym Strzelcu” Webera, występując m.in. w Operze Wrocławskiej i Operze Nova w Bydgoszczy. Koncertowała m.in. w Czechach, na Słowacji, we Francji, Niemczech, Chorwacji i Stanach Zjednoczonych.
ELWIRA JANASIK – mezzosopran
Kreuje główne partie w teatrach operowych w Polsce m.in.: Jadwigi w „Strasznym dworze”, Mary w „Holendrze tułaczu”, Magdaleny w „Rigoletto”, Feneny w „Nabucco”, Suzuki w „Madame Butterfly”, Mercedes w „Carmen”, Czipry w „Baronie cygańskim” oraz zagranicą w Teatro Lope de Vega w Hiszpanii. Wystąpiła jako solistka wraz z Capellą Cracoviensis na Gali wręczenia Fryderyków oraz w światowej premierze opery Krzysztofa Meyera – „Ślepy tor”. Ważnym wątkiem w działalności artystki są projekty performatywne, w tym występ na Międzynarodowym Festiwalu Sztuk Performatywnych w Hamarze, czy na Festiwalu OFF w Teatrze Akt. Współpracuje również z Fundacją Zdzisława Beksińskiego – występowała m.in. w Katowickim Spodku oraz w Tauron Arena Kraków wykonując „Requiem” Alfreda Schnittke oraz „Sine Titulo” Szymona Sutora.
JUSTYNA BLUJ – sopran
W 2024 roku została zaproszona do wystąpienie w partii Hrabiny w „Weselu Figara” Mozarta wraz z Singapore Symphony Orchestra w Singapurze oraz koncertowego wykonania partii Ortlindy w „Die Walküre” Wagnera podczas europejskiego tournée, zaprezentowanego wspólnie z Rotterdam Philharmonic Orchestra pod batutą dyrektora muzycznego nowojorskiej Metropolitan Opera, dyrygenta Yannicka Nezet-Seguin'a.
ARTUR PLINTA – kontratenor
Występował w Operze Wrocławskiej, Warszawskiej Operze Kameralnej, Teatrze Rozrywki w Chorzowie, a także podczas festiwali: Opera Rara, Annum Festival oraz w tym roku w Festiwalu All’Improvviso w Gliwicach, gdzie zadebiutował w roli Roberto w „Griseldzie” Alessandro Scarlattiego. Brał udział w projektach z pogranicza teatru i muzyki – w spektaklu muzycznym „Kochana” w reżyserii Roberta Talarczyka, spektaklach plenerowych w reżyserii Michała Znanieckiego – METASTASIANA. „Loteria Metastasio” oraz „Tajemnice Bony Sforzy”, a także w widowisku muzycznym „Ego Sum” w reżyserii Adama Kupaja w Teatrze Wielkim w Łodzi. Artysta ze swobodą porusza się w repertuarze barokowym, klasycznym jak i współczesnym. Wyjątkowa barwa głosu i wrażliwości, pozwala mu przekraczać granice stylów i epok. Wśród dotychczasowych kreacji zaśpiewał m.in.: Damon w „Acis i Galatea” oraz Nireno w „Giulio Cesare in Egitto” Hӓndla, Księcia Orłowskiego w „Zemście nietoperza” Straussa, Cherubina w koncertowej wersji Mozartowskiej opery „Le nozze di Figaro” oraz postaci we współczesnych dziełach Wojciecha Stępnia: operze „Czarne Lustro” i semi operze „Captain Who”.
ŁUKASZ NOWAK – tenor
Jego dorobek fonograficzny obejmuje blisko 30 albumów, m.in. dla Sony, ORF, Ars Sonora, DUX, czy Anaklasis, w tym nagrania uhonorowane ośmioma Fryderykami. Występował pod batutą wybitnych dyrygentów, takich jak Krzysztof Penderecki, Antoni Wit, Václav Luks, Paul Goodwin, Alexander Liebreich, Marek Moś, Anna Szostak, Martyna Pastuszka, Pablo Heras-Casado i Carlo Rizzi.
ADAM BANASZAK - DYRYGENT
Jest adiunktem na Akademii Muzycznej we Wrocławiu ze stopniem doktora habilitowanego. Jako popularyzator opery na antenie Radiowej Dwójki poprowadził - wspólnie z Agatą Kwiecińską - cykl audycji o muzyce G. Pucciniego i J. Straussa. Dla Polskiego Radia współtworzy także podcast „Anatomia opery”.
ARTE DEI SUONATORI
Arte dei Suonatori zarejestrowało i wydało 18 albumów płytowych, wyróżnionych przez międzynarodową krytykę muzyczną m.in. takimi nagrodami jak Gramophone Award, Diapason d’Or Diapason 5 i Choc du Monde de la Musique, Luister 10, 10 de Répertoire, Classics Today, Classic CD, czy „Classic FM Magazine”.
Zespół intensywnie koncertuje w Europie, Ameryce Północnej i Azji. Utrwalił liczne nagrania dla wielu rozgłośni radiowych, m.in. dla BBC, Danmarks Radio, SWR, Programu 2 Polskiego Radia oraz dokonał rejestracji telewizyjnych dla francuskiej stacji Mezzo, a także TVP3, TVP Kultura, TVP1. Od kilku lat zespół rozwija współpracę z Marcinem Świątkiewiczem jako solistą i dyrygentem.
Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”
Wielokrotnie pod batutą Krzysztofa Pendereckiego współwykonywał „Pasję Łukaszową”, „Polskie Requiem” i „Siedem bram Jerozolimy”. W tym roku zespół wystąpił w Luksemburgu i Brukseli, prezentując koncertowe wykonania „Latającego Holendra” Wagnera pod dyrekcją Tarmo Peltokoskiego.
Camerata Silesia współpracuje z najwybitniejszymi dyrygentami, solistami, instrumentalistami i orkiestrami, spośród których warto wymienić: Wiener Symphoniker, London Philharmonic Orchestra, Narodową Orkiestrę Polskiego Radia w Katowicach oraz Sinfonię Varsovia.
Zespół ma w dorobku już kilkadziesiąt płyt nagrodzonych „Fryderykami”. W 2004 roku zespół został instytucją kultury Miasta Katowice, a także podjął współpracę z NOSPR, której siedziba stała się miejscem regularnych koncertów Cameraty Silesii.
Dofinansowanie
Całkowita wartość przedsięwzięcia: 299 308,00 zł
Kwota dofinansowania z UE: 200.000,00 zł
Nazwa przedsięwzięcia: XXXI Sądecki Festiwal Muzyczny IUBILAEI CANTUS
Celem projektu „XXXI Sądecki Festiwal Muzyczny IUBILAEI CANTUS” jest przypominanie rocznic ważnych dla Nowego Sącza, regionu, a także dla całego kraju.. W ramach przedsięwzięcia zaplanowane zostały 3 koncerty, 1 spektakl i 1 cykl szkoleń. Wydarzenia artystyczne będą dostępne dla dorosłych, w tym Osób z Niepełnosprawnościami – niewidomych, głuchych oraz osób z niepełnosprawnością ruchową. Do 1 z koncertów powstanie wizualizacja wykonana przez AI na bazie obrazów z epoki oraz wykonywanej muzyki. Podniesie to świadomość uczestników Festiwalu na temat możliwości AI i jej zastosowań we współczesnej sztuce. Odbiorcami cyklu szkoleń będą seniorzy. Celem szkoleń będzie podniesienie ich kompetencji cyfrowych z uwzględnieniem bezpieczeństwa w Internecie.

Kalendarium wydarzeń
RYSUNEK ARCHITEKTONICZNY DLA MŁODZIEŻY
8 listopada - 20 grudnia 2025
Galeria Sztuki Współczesnej BWA SOKÓŁ