Melduję Tobie Polsko. Rotmistrz Pilecki | IUBILAEI CANTUS 2025

Co warte podkreślenia, Przemysław Tejkowski powrócił na festiwal po ubiegłorocznym, znakomitym występie w monodramie „Przesłuchanie człowieka: rzecz o Przemysławie Gintrowskim”. Tamten spektakl spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem, a tegoroczny powrót artysty jedynie potwierdził jego mistrzowską pozycję wśród interpretatorów wielkich polskich biografii. Można wręcz odnieść wrażenie, że Iubilaei Cantus staje się dla Tejkowskiego miejscem szczególnego dialogu z pamięcią, historią i tożsamością.

Reżyser Sławomir Gaudyn stworzył w „Melduję Tobie, Polsko” przestrzeń ascetyczną i przejmującą. Minimalizm scenografii – światło, dźwięk, oszczędne rekwizyty – to wyrafinowany zabieg, który pozwala całej uwadze skupić się na bohaterze. Nic tu nie rozprasza, każdy element ma znaczenie, a cisza bywa równie mocna jak słowo.

Przemysław Tejkowski tworzy kreację, która zachwyca głębią i prawdą. Jego Pilecki jest jednocześnie bohaterem i zwykłym człowiekiem – zdeterminowanym, cierpiącym, nieugiętym. Aktor potrafi w jednym geście zawrzeć przemianę, w jednym słowie – ciężar doświadczenia, a w milczeniu – echo dramatu, o którym nie sposób opowiedzieć wprost. To rola niezwykle dojrzała i świadoma.

Warstwę narracyjną wzbogacają głosy z offu Roberta Żurka i Roberta Chodura, które wprowadzają widza w mroczny świat przesłuchań, raportów i konspiracyjnej rzeczywistości. Muzyka Jacka Chrobaka dopełnia atmosferę – jest obecna, lecz nie dominująca.

Gaudyn, opierając scenariusz na raportach, listach i protokołach, proponuje narrację głęboko humanistyczną. To teatr dokumentalny w najlepszym wydaniu – rzetelny, a zarazem poetycki. Pokazuje Pileckiego nie jako pomnik, ale jako człowieka, który „do dna zgłębia ból i rozpacz, a mimo to wybiera nadzieję”. Jest to opowieść, która boli, ale daje też poczucie sensu.

Warto wspomnieć o ważnym geście organizatorów – spektakl został przetłumaczony na język migowy, co pięknie wpisuje się w ideę festiwalu jako miejsca kultury dostępnej, otwartej na wszystkich odbiorców.

„Melduję Tobie, Polsko” to jedno z tych przedstawień, które przekracza ramy teatru. Jest hołdem dla bohatera, lekcją pamięci i wołaniem o wrażliwość. W wieczór 12 listopada w sali im. Lucjana Lipińskiego widzowie otrzymali świadectwo, nie spektakl — i trudno o komplement większej wagi.