MIHAI CIPLEA – obrazy

6 września - 2 listopada 2019

Dom Gotycki w Nowym Sączu (ul. Lwowska 3)

--Wernisaż:

6 września 2019 , godz. 17:00

Wystawa towarzysząca Projektowi „Europejski Festiwal Pasteli - 7. Międzynarodowe Biennale Pasteli - Nowy Sącz 2018”. Zostanie zaprezentowana w historycznych salach Domu Gotyckiego, Filii Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu.
Mihai Ciplea to artysta rumuński należący do tego pokolenia lat 2000, dla którego postać ludzka stanowi niezbędny element w nawiązywaniu relacji pomiędzy sztuką a rzeczywistością zewnętrzną. Swoje poszukiwania na tym polu transponuje on na techniki graficzne (rysunek, rytownictwo, monotypia, pastel suchy) oraz na malarstwo. Ciplea studiował grafikę na uniwersytetach w Kluż-Napoka (2003–2007) i w Timişoarze (2007–2009), jednakże jego pierwsza wystawa indywidualna, otwarta w Galerii Jeczaw Timișoarze, obejmowała cykl obrazów powstałych w latach 2009–2010. Styl figuratywny zastosowany przez artystę w tych pracach nie jest stylem deskryptywnym, inaczej niż u malarzy z jego pokolenia. Pozy ciała mają konotacje symboliczne, są zaangażowane w dyskurs dotyczący poszukiwania własnego ja, świadomości ludzkiego bytu pomiędzy tym, co materialne, a tym, co duchowe. Głębokie poczucie tajemnicy jest wyrażone przez obecność ludzką w nieokreślonych przestrzeniach, przez przesłanianie twarzy oraz rozmywanie detali, gdy postać jest ukazana od przodu.

Następne etapy artystycznych poszukiwań zawiodły Mihaia Cipleę do skorzystania z innych technik przedstawiania postaci ludzkiej. Suche pastele i monotypia pomogły mu uzyskać nieoczekiwane efekty wizualne, które zwiększają wrażenie niedopowiedzenia i stymulują intelekt widza. W czasie ostatnich pięciu lat jego twórcze wysiłki przybrały formę duchowych poszukiwań determinowanych częściowo przez proces artystyczny, który można postrzegać jako ekwiwalent procesu rytualnego. Fundamentalnym pojęciem w poszukiwaniach artysty jest numinosum. Efekt numinosum w sztuce Mihaia Ciplei wyrażony jest za pomocą figuratywnych wizerunków, stworzonych w technice pastelu i poddanych kolejnym procedurom symbolicznego oczyszczania.

Wykorzystanie pasteli przy tworzeniu tego cyklu prac staje się znaczące samo w sobie, potwierdzając stwierdzenie Marshalla McLuhana: „środek przekazu jest przekazem” 1. Cechy charakterystyczne suchego pastelu: jego kruchość oraz podatność na dotyk, należą do tradycyjnych form reprezentacji wizualnej, które są w bliskiej korelacji ze świętymi rytuałami. Artysta przekazuje tej technice znaczenia egzystencjalne. Stosunek między tym, co duchowe, a egzystencją biologiczną zostaje ponownie przeszacowany w kategoriach koloru (który jest domeną sfery duchowej) oraz pigmentu (który jest domeną istnienia fizycznego). W przypadku pasteli trwałość koloru otrzymałaby szansę na wieczne istnienie, gdyby nie pigment, który jest tak kruchy, że znika pod najlżejszym dotykiem. To właśnie tę ulotność wykorzystuje najczęściej artysta. Poddane pocieraniu, pastele reagują natychmiast. Obraz traci swoją precyzję i staje się tylko odległą sugestią tego, czym kiedyś był (…).

Wystawa pokazywana w Domu Gotyckim w Nowym Sączu ponownie eksponuje absolutnie oryginalną metodę, w której Mihai Ciplea wykorzystuje technikę pastelu. Skorelowana z głęboką motywacją leżącą u podstaw tego technicznego i estetycznego rozwiązania, metoda ta – polegająca na wielokrotnym wymazywaniu i ponownym rysowaniu – umieszcza artystę w szczególnym miejscu we współczesnej sztuce. Jego podejście odpowiada trendom, które powracają do tradycyjnych technik – obecnie nieczęsto używanych, ponieważ ich popularność przejęły nowe media – a które skupiają się na poziomie konceptualnym. Dyskurs sformułowany przez Mihaia Cipleę dotyczy w dużym stopniu współczesnego człowieka skonfrontowanego nie z błahymi aspektami codziennego życia, ale raczej z samym sobą, z wyzwalającą mocą, którą jego własna osoba może posiadać. Unikając nachalnego stwierdzania prawd absolutnych, sztuka Mihaia Ciplei zachęca nas do zadawania pytań. A zadawanie pytań i formułowanie problemów stanowią pierwsze kroki w żmudnym procesie poszukiwania odpowiedzi i wyciągania wniosków. Za obrazem torsu zanurzonym w ciemności, za portretem z zamkniętymi oczami, za świecami zagubionymi w sfumato warstw pastelu kryje się myśl o tym, co nie do pomyślenia, percepcja tego, co niezauważalne, oraz obraz tego, co niewidzialne.

Maria Orosan-Telea